งานประเพณีและศิลปวัฒนธรรม

รำบวงสรวง กุดนางใย
กิจกรรม ประเพณี ศิลปะวัฒนธรรมกุดนางใย เป็นชื่อแหล่งน้ำที่สำคัญของเมืองมหาสารคาม มาตั้งแต่สมัยพระเจริญราชเดช (กวด) เจ้าเมืององค์แรก ซึ่งมาตั้งเมืองเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๐๘ ใช้เป็นแหล่งน้ำสำหรับอุปโภคและบริโภคควบคู่กับแหล่งน้ำ ในหนองท่ม (กระทุ่ม) ที่เรียกว่ากุดเพราะเป็นที่สิ้นสุดของสายน้ำ (กุด แปลว่าด้วนหรือสิ้นสุด) หรือเรียกว่าแม่น้ำด้วน ปัจจุบัน ตื้นเขินมากคงเหลือเนื้อที่ประมาณ ๒ ไร่ ใกล้กับกุดนางใยเป็นที่ตั้งของวิทยาลัยอาชีวศึกษา มหาสารคาม และริมกุดนางใย มีร่องรอยของวัตถุโบราณสันนิษฐานว่าพระเจริญราชเดชสร้างไว้เมื่อครั้งตั้งเมือง ได้แก่เสาหงส์ ซึ่งถือว่าเป็นผู้พิทักษ์เมือง
จากนิทานพื้นบ้านกล่าวว่า…ครั้งโบราณที่บริเวณแหล่งน้ำนี้มีครอบครัวหนึ่งตั้งบ้านเรือนอาศัยอยู่ มีแม่และลูกชาย ภายหลังได้ลูกสะใภ้มาอยู่ร่วมกัน อยู่มาวันหนึ่งลูกชายไปค้าขายทางไกล แม่และลูกสะใภ้อยู่บ้านเพียง ๒ คน คืนหนึ่งแม่ผัวสังเกตเห็นว่าที่ห้องนอนของลูกสะใภ้จุดตะเกียงตลอดคืน ซึ่งเป็นการผิดธรรมเนียมโบราณ กล่าวคือเมื่อเข้านอนต้อง ดับตะเกียง
ในคืนวันหนึ่ง แม่ผัวสงสัยจึงไปแอบดูว่าลูกสะใภ้ทำอะไรอยู่ในห้อง และเห็นว่าลูกสะใภ้กำลังสาวใยไหม ออกจากปากตัวเองมาม้วนเข้าฝัก…จึงเกิดความหวาดกลัวนึกว่าสะใภ้เป็นภูตผีปีศาจ…จึงนำความไปเล่าให้เพื่อนบ้านฟัง
คืนต่อมาแม่ผัวและเพื่อนบ้านจึงมาแอบดูเพื่อจับผิดลูกสะใภ้…ในที่สุดได้จู่โจมเข้าไปในห้อง…ขณะที่ลูกสะใภ้กำลังสาวไหมออกจากปาก…จึงซักถามว่าเป็นใคร มาจากไหน เป็นภูติผีปีศาจหรือเปล่า…ทำให้ลูกสะใภ้อับอายเป็นอย่างมาก…จึงหนีออกจากบ้านและโดดลงในลำน้ำนั้นหายไป
เมื่อลูกชายกลับมาและรู้ความจริงว่าภรรยาโดดน้ำตาย ณ ที่แห่งนั้น…จึงได้แต่เศร้าโศกเสียใจ…เมื่อถึงคืนเดือนหงายจะไปนั่งริมลำน้ำแห่งนี้…และจ้องมองลงไปในสายน้ำนาน ๆ เข้าก็มองเห็นภรรยาในสายน้ำนั้น และสาวใยไหมออกจากปาก… ต่อมาที่แห่งนี้จึงได้ชื่อว่ากุดนางใย (ใยหมายถึงใยไหม)
ครั้งโบราณที่บริเวณแหล่งน้ำกุดนางใย(ในปัจจุบัน) มีครอบครัวหนึ่งตั้งบ้านเรือนอาศัยอยู่ มีแม่และลูกชาย ภายหลังลูกสะใภ้ได้มาอยู่ร่วมกัน มาวันหนึ่งลูกชายได้ไปขายของทางไกล แม่และลูกสะใภ้อยู่บ้านเพียงสองคน คืนหนึ่งแม่ผัวสังเกตเห็นว่าห้องนอนของลูกสะใภ้จุดตะเกียงตลอดคืน คืนหนึ่งแม่ผัวสงสัยจึงไปแอบดูว่า ลูกสะใภ้ทำอะไรอยู่ในห้อง แล้วเห็นว่าลูกสะใภ้กำลังสาวใยไหม ออกจากปากตัวเองมาม้วนเข้าฝัก จึงเกิดความกลัว นึกว่าลูกสะใภ้เป็นภูตผีเข้าไปในห้อง ซักถาม และให้ร้ายว่าเป็นภูตผี ปีศาจ ทำให้ลูกสะใภ้อับอายจนหนีออกจากบ้านไป กระโดดลงลำน้ำ(กุดนางใย) เมื่อลูกชายกลับมารู้เรื่องราวได้แต่เศร้าโสกเสียใจ เมื่อถึงคืนเดือนหงายจะไปนั่งริมน้ำ และจ้องมองลงไปในสายน้ำเข้าไปนานๆ ก็จะมองเห็นภรรยาในน้ำนั้น และสาวใยไหมออกจากปาก ต่อมาที่แห่งนี้จึงได้ชื่อว่า กุดนางใย (ใยมาจากใยไหม)
วันที่จัดงาน
21 สิงหาคม 2565
สถานที่จัดงาน
พิกัด https://goo.gl/maps/psgn4n4qcjXhSQiC9
อ้างอิง
http://blogowskaz.org/นางใย